MM Magazyn Przemysłowy: Na polskim rynku dostępny jest szeroki wybór nowoczesnych narzędzi skrawających do obróbki maszynowej. Jakie produkty z Państwa oferty cieszą się największym zainteresowaniem?

Jacek Golda, prezes w Narzędzia Skrawające Tools: – Od chwili powstania modułowego systemu narzędziowego Modulhard’andrea (MHD) produkcji D’Andrea Włochy cieszy się on niesłabnącym zainteresowaniem – i w Polsce, i na świecie. Filozofia systemu modułowego polega na możliwości budowania indywidualnych zestawów narzędziowych przy użyciu bardzo szerokiej gamy oprawek bazowych, przedłużek, redukcji, końcówek wytaczarskich (zgrubnych i wykończeniowych) oraz końcówek narzędziowych, przystosowanych do mocowania narzędzi. Połączenie bardzo wysokiej jakości i precyzji z atrakcyjną ceną powoduje, że system jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych. Jego główne przewagi to dokładność ustawcza wynosząca 2 μm na średnicy, złącze MHD wykonane w formie stożkowo-walcowego gniazda i rozporowej blokującej śruby rzymskiej oraz niespotykanie szeroki zakres wytaczania wykończeniowego za pomocą elementów katalogowych w zakresie od 2,5 do 2700 mm.

Kolejnym bestsellerem jest linia narzędzi pełnowęglikowych marki ProCUTter. To linia frezów, wierteł, nawiertaków i fazowników zaprojektowanych w naszym dziale B+R i przez nas wyprodukowanych. Opracowanie każdej geometrii polega na optymalnymdoborze gatunku węglika, rodzaju powłoki i geometrii narzędzia. Aby uzyskać optymalne rozwiązania, wykonujemy wiele prób i testów, a prace nad każdą nową geometrią trwają wiele miesięcy. Wielkim powodzeniem cieszy się zwłaszcza linia frezów o nieregularnym podziale ostrzy. Frezy te produkowane są obecnie w trzech wersjach: jako frezy 4-ostrzowe o długości standardowej, wydłużonej oraz do obróbki zgrubnej z łamaczem wióra.

Jakie są obecne kierunki rozwoju narzędzi skrawających? Czy na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat możemy mówić o rewolucji czy raczej spokojnej ewolucji?

Jacek Golda: – Od czasu wejścia elektroniki w wiele dziedzin przemysłu zmiany następują bardzo szybko. Trudno powiedzieć, czy można to już określić rewolucją. Zmiany następują w kilku kierunkach. Pierwszy to odczyty i ustawianie narzędzi, np. poprzez wykorzystywane w konstrukcji głowic wytaczarskich Elettra D’Andrea wyświetlacze cyfrowe lub czujniki położenia kątowego wrzeciona w głowicach TAV Digital firmy OMG, inteligentne narzędzie komunikujące się z innymi urządzeniami za pomocą technologii Bluetooth lub specjalne chipy montowane w zestawach narzędziowych, które dają praktycznie nieograniczoną możliwość kontroli pracy zestawu narzędziowego. Kolejny kierunek to zmiany wykreowane przez zastosowanie nowych obrabianych materiałów. Niekwestionowanym liderem w tej dziedzinie jest przemysł lotniczy – ciągły wyścig, aby obniżyć ciężar samolotów, powoduje wprowadzanie do produkcji na szeroką skalę takich materiałów jak kompozyty czy rożnego rodzaju stopy lotnicze. Materiały te charakteryzują się bardzo niską skrawalnością (często poniżej 10%), co wymusza produkcję narzędzi z nowych materiałów, takich jak ultradrobnoziarniste węgliki spiekane, ceramika, cermetale i inne.

Jakie materiały obecnie wykorzystuje się do produkcji narzędzi?

Jacek Golda: – Równolegle z rozwojem i ewolucją materiałów obrabianych następuje także bardzo szybki rozwój materiałów, z których wytwarzane są narzędzia skrawające. Tworzy się nowe gatunki węglików spiekanych, przeznaczonych do bardzo konkretnych i ściśle określonych obróbek. To samo dotyczy takich materiałów jak borazon, diament polikrystaliczny czy ceramika. Także producenci powłok PVD i CVD opracowują ich nowe gatunki wykorzystywane w ściśle określonych aplikacjach.

Jaki segment rynku narzędzi skrawających stanowią usługi regeneracji? Czy to coraz popularniejsze u nas zjawisko?

Jacek Golda: – Mówiąc o segmencie regeneracji narzędzi monolitycznych, należałoby w inny sposób potraktować kształtowe narzędzia specjalne i narzędzia katalogowe. Kształtowe narzędzia specjalne, produkowane na potrzeby wykonywania konkretnych obróbek, prawie w całości podlegają regeneracji. W zdecydowanej większości przypadków ich użytkownicy zlecają regenerację producentom, którzy odtwarzają pierwotną geometrię – przez co narzędzie po regeneracji ma cechy narzędzia nowego. W segmencie narzędzi katalogowych ich regeneracja wygląda bardzo różnie – ci użytkownicy, którzy wykonują produkcję masową lub chociaż powtarzalną, w większości przypadków decydują się na regenerację narzędzi. Natomiast użytkownicy, którzy nie mają powtarzalnej produkcji, używają narzędzia najczęściej do całkowitego zużycia, co uniemożliwia jego powtórne ostrzenie. O ile przy segmencie kształtowych narzędzi specjalnych zleca się regenerację producentowi narzędzi, o tyle przy w przypadku narzędzi katalogowych nie jest to już zawsze stosowane. Wraz z rosnącym rynkiem narzędzi proporcjonalnie do niego rośnie również rynek usług regeneracji.

Co wpływa na polski rynek narzędzi skrawających – czy jest on kształtowany przez potrzeby użytkowników czy widać tu wpływ innych czynników?

Jacek Golda: – Narzędzia skrawające są takim samym produktem jak każdy inny. Projektując, a następnie produkując narzędzia skrawające, dążymy do zaspokojenia konkretnych potrzeb użytkowników. Ich potrzeby w obróbce skrawaniem determinują asortyment i rodzaje produkowanych narzędzi. Bez względu na to, o jakim rynku mówimy, jest to podstawowy czynnik go kształtujący. Pewien wpływ na rynek narzędzi skrawających zaczyna mieć globalny trend mający na celu ochronę środowiska. Zaczyna być to widoczne w gospodarce odpadami i recyklingu, także materiałów narzędziowych i samych narzędzi. Trend ten sprzyja regeneracji narzędzi i ponownemu ich użyciu, a także premiowaniu produkcji czystej, bez negatywnego wpływu na środowisko. W fabryce Narzędzia Skrawające Tools wykorzystywane są szlifierki chłodzone olejem, gdzie cały system filtrowania i chłodzenia oleju jest systemem zamkniętym, dzięki czemu jest neutralny dla środowiska. Szlam węglikowy i odpad węglikowy poddawany jest recyklingowi, a usługa regeneracji narzędzi pozwala na wprowadzenie zużytych narzędzi ponownie do obiegu.