Innowacyjny recykling

Plastmer

Tworzywa sztuczne są głównym surowcem nowoczesnej gospodarki. Ich popularność rosnąca od lat 50. XX wieku pozwoliła wielu branżom dokonać znacznego przeskoku technologicznego, a co za tym idzie globalna produkcja tworzyw wzrosła z 15 milionów ton metrycznych w 1964 r. do 311 milionów ton metrycznych w 2014 r. Jeśli biznes będzie rozwijał się tak, jak do tej pory liczba ta ma szansę podwoić się do ponad 600 milionów ton w przeciągu najbliższych 20 lat. A korzyści funkcjonalne mają swoją cenę - przede wszystkim środowiskową.

Raport autorstwa McKinsey&Company, Fundacji Ellen MacArthur i World Economic Forum pt. "Nowa gospodarka tworzywami: ponowne przemyślenie przyszłości tworzyw sztucznych" wskazuje, że zastosowanie np. produkcji o obiegu zamkniętym może całkowicie odmienić gospodarkę takimi materiałami. W szczególności może radykalnie ograniczyć ich negatywny wpływ na środowisko szacowany przez Program Środowiskowy Narodów Zjednoczonych na 40 miliardów dolarów.

Innowacyjny recykling, nowoczesne tworzywa, które można dowolną ilość przetwarzać i produkować jako zupełnie nowe produkty mogą sprawić, że tworzywa sztuczne i rozwiązania opracowywane na ich bazie staną się nie budzącymi żadnych wątpliwości sprzymierzeńcami ludzkości w podejmowaniu wyzwań przyszłości. Bo wystarczy zwrócić uwagę na to, co z nich powstaje - to nie tylko plastikowe torebki czy opakowania, ale i filtry oczyszczające powietrze ze smogu, systemy zarządzania inteligentnymi domami, rozwiązania zwiększające bezpieczeństwo samochodów czy technologie rozwijające możliwości produkcyjne w wielu branżach.

Warto z tej perspektywy przyjrzeć się kilku pro-środowiskowym rozwiązaniom w obszarze przetwórstwa tworzyw sztucznych, które w ostatnim czasie pojawiły się na rynku i mają szansę stać się przełomowymi - zarówno w obszarze dóbr szybko zbywalnych, jak i przemysłu.

1. Polimer
Chemicy z Uniwersytetu Stanowego Kolorado odkryli polimer. Jest to materiał, który ma wiele właściwości plastiku - jest lekki, wytrzymały, trwały i odporny na ciepło - ale zgodnie z oświadczeniem wydanym przez Uniwersytet: "można go przekonwertować z powrotem do oryginalnego stanu z małymi cząsteczkami, aby uzyskać pełną chemiczną możliwość recyklingu". Sprowadza się to do jednego - materiał ten może być przetwarzany bez ograniczeń, za każdym razem do stanu wyjściowego i można to zrobić szybko i tanio.

2. Tworzywo sztuczne z drewna
Fińskie Centrum Badań Technicznych VTT stworzyło "kompostowalny", wielowarstwowy materiał z produktów ubocznych rolnictwa i leśnictwa. Może on być stosowany do torebek na żywność dla produktów takich, jak muesli, orzechy, suszone owoce czy ryż. Takie drewniane produkty zawierają celulozę, najbogatszy odnawialny polimer na świecie, dzięki czemu są przyjazną dla środowiska alternatywą dla wielowarstwowych opakowań z tworzyw sztucznych opartych na paliwach kopalnych.

Co ciekawe, podobną technologię stosuje polska marka Hagsen, która produkuje donice ogrodowe z tworzywa IPSA (Inteligentny Polimer Super Absorbcyjny) - zawiera ono do 50% dodatku drewna, które pochodzi z recyklingu odpadów drzewnych. Taka donica może wchłonąć i zachowywać bardzo duże ilości wody, a następnie oddawać ją równomiernie i w ten sposób samodzielnie "podlewać" roślinę.

3. Organiczne ogniwa słoneczne
Naukowcy z Uniwersytetu w Osace we współpracy z Instytutem Maxa Plancka ds. Badań nad Polimerem znaleźli sposób na produkcję polimerowych ogniw słonecznych bez potrzeby stosowania specjalistycznych metod łączenia, poprawiając jednocześnie ich "przewodność" i stosując amorficzne (czyli bezpostaciowe) mieszanki polimerów. Postępy prac nad tą technologią mogą istotnie uprościć proces produkcji i obniżyć jego koszty (w tym środowiskowe), prowadząc do bardziej powszechnego stosowania ogniw słonecznych.

4. Tworzywo zamiast metalu
Technologia polskiej firmy Plastmer, polegająca na zastępowaniu elementów metalowych lżejszymi elementami z tworzyw sztucznych pozyskiwanymi z recyklingu, na które napyla się cienką warstwę dowolnego metalu (stali, srebra, złota). Przyjazność środowisku bierze tu się z tego, że odchodzimy od wytwarzania elementów metalowych, na rzecz tworzyw, które są w całości przetwarzalne - każdy taki element można ponownie "zmielić" i wyprodukować jako zupełnie nowy, dowolny produkt. Tworzywa stosowane w tej technologii są bardzo lekkie, o połowę tańsze, a przy tym trwałe, odporne na warunki zewnętrzne i dzięki napylaniu na nie cienkiej tekstury dowolnego metalu sprawiają wrażenie "szlachetnych". Zastosowanie może to mieć m.in. w produkcji wyposażenia AGD, motoryzacji czy budownictwie.

5. Samochód z recyklingu
W 2018 roku Volvo pokazało demonstracyjny samochód zawierający ponad 170 różnych części wykonanych z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. Inicjuje to nową strategię marki - począwszy od 2025 roku co najmniej 25% materiałów używanych w każdym nowym samochodzie będzie pozyskiwanych z recyklingu. Hybrydowe XC60 T8 plug-in wygląda, jak dotychczasowy model w sprzedaży, ale posiada elementy wykonane np. z sieci rybackich, plastikowych butelek PET, czy używanych foteli samochodowych.

Jakie wynikają z tego wnioski? Co łączy wszystkie te rozwiązania? Połączenie nowoczesnych tworzyw sztucznych, z nowoczesnymi technologiami pozyskiwania ich z recyklingu oraz dawanie im nowego życia w postaci końcowych produktów, które mają swoje odpowiedzialne lub przynajmniej uzasadnione zastosowanie (panele słoneczne, elementy samochodów, urządzeń AGD czy opakowania) może sprawić, że produkcja nie tylko przejdzie do tzw. obiegu zamkniętego, ale dodatkowo będzie oczyszczać środowisko ze znajdujących się w nim starych tworzyw.

Źródło: Plastmer

O Autorze

MM Magazyn Przemysłowy jest tytułem branżowym typu business to business, w którym poruszana jest tematyka z różnych najważniejszych sektorów przemysłowych. Redakcja online MM Magazynu Przemysłowego  przygotowuje i publikuje na stronie artykuły techniczne, nowości produktowe oraz inne ciekawe informacje ze świata przemysłu i nie tylko.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę