– Polska ma dużo do zrobienia w zakresie finansowania start-upów. Sytuacja poprawiła się w ciągu kilku ostatnich lat, ale nadal jest sporo pracy. Tempo rozwoju jest za to większe niż średnia unijna, więc gonimy czołowe kraje, np. Danię – wyjaśnia Ryszard Łukoś z firmy ExMetrix, specjalizującej się w rozwiązaniach analitycznych z zakresu big data.

Z przygotowanego na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego i Eurostatu przez ExMetrix raportu „Start-upy w Polsce – finansowanie” wynika, że fundusze venture capital i private equity niechętnie lokują w nich środki finansowe. Ich zaangażowanie w przedsięwzięcia we wczesnej fazie rozwoju – wyrażone jako procent PKB – jest w Polsce kilkukrotnie mniejsze niż w większości pozostałych państw Europy.

Według danych Eurostatu w najlepszej sytuacji są start-upy w Danii i Luksemburgu, gdzie zaangażowanie kapitałów venture w takie przedsięwzięcia jest najwyższe (dziesięciokrotnie większe niż w Polsce). Poza finansowaniem start-upy i przedsięwzięcia we wczesnej fazie rozwoju potrzebują też wsparcia na szczeblu państwowym – przyjaznego otoczenia prawnego i rozwiązań, które umożliwią redukcję kosztów w pierwszym etapie działalności.

– Pod względem kosztów uruchamiania start-upów jesteśmy na szarym końcu w Europie Środkowo-Wschodniej. Ten rejon świata charakteryzuje się najniższymi kosztami uruchamiania start-upów, a w Polsce są one prawie czterokrotnie wyższe niż średnia dla regionu – mówi Łukoś.

Dane Banku Światowego pokazują, że od kilkunastu lat na całym świecie maleje poziom kosztów, które wiążą się z założeniem i rozwijaniem przedsięwzięcia typu start-up. W skali globalnej poziom tych kosztów kształtuje się obecnie w okolicy 26 proc. GNI (procent dochodu narodowego brutto) w przeliczeniu na mieszkańca. W krajach Europy Centralnej i w państwach nadbałtyckich ten wskaźnik jest niższy i kształtuje się na poziomie ok. 3,6 proc. GNI per capita. Natomiast w Polsce koszty związane z założeniem start-upu są trzykrotnie wyższe niż w innych państwach regionu (12,1 proc. GNI per capita).

– Koszty ciągle mogą stanowić barierę dla niewielkich firm lub pojedynczych osób, które chcą założyć start-up. W tej chwili kształtują się one na poziomie około 1500 dolarów, a są to koszty początkowe – na etapie wczesnej fazy działalności. Później są dużo większe. Skutkiem tego może być drenaż pomysłów za granicę, jeżeli państwo nie zaangażuje się we wspomaganie tych przedsięwzięć. Zamiast programowego i strukturalnego wspomagania młodych firm, ta pomoc ma charakter wyspowy. Dla start-upów koszty i finansowanie mają duże znaczenie, ale ważną rolę odgrywa też wsparcie managerskie, księgowe czy marketingowe – podkreśla Ryszard Łukoś.

Koszty założenia start-upu wyrażone w dolarach sięgają w Polsce 1475 dolarów. Najniższe stawki są notowane w państwach nadbałtyckich i Ameryce Północnej, z kolei najwyższe – w Afryce. Państwem, w którym stawka jest najwyższa, jest Wenezuela (10,5 tys. dolarów), z kolei w Europie przodują Włochy (4,1 tys. dolarów). Najniższe, niemal zerowe koszty zakładania takich przedsięwzięć mają natomiast Słowenia i Macedonia.

– Ważną kwestią jest opodatkowanie innowacyjnych przedsiębiorstw. Istotne jest, aby można było te przedsiębiorstwa rozwijać, aby młodzi przedsiębiorcy mieli lepsze warunki do egzystowania – szczególnie w nowych technologiach i z innowacyjnym produktem – podkreśla Tomasz Karwat, prezes Zespołu Usług Technicznych Rady Stołecznej Naczelnej Organizacji Technicznej. – Start-upy potrzebują promocji, ale przede wszystkim finansowania. Nie jesteśmy krajem, który znajduje się w czołówce pod tym względem.

Autorzy raportu zauważają, że w porównaniu z czołówką stawki Polska źle wypada również pod względem nakładów przeznaczanych na badania i rozwój. Przeznacza się na nie zaledwie 1 proc. krajowego PKB, podczas gdy unijna średnia jest ponad dwukrotnie większa. Dużo mniejsze są również nasze wydatki na działalność badawczą i rozwojową w przeliczeniu na mieszkańca – w Polsce są one pięciokrotnie niższe niż wynosi średnia dla UE.

– Polskie inwestycje w badania i rozwój plasują nas w trzeciej dziesiątce. To są wydatki na poziomie 1 proc. PKB. Kraje takie jak Szwecja wydają na ten cel ponad 3 proc. swojego PKB. Nakłady na badania przynoszą efekty choćby w postaci zmniejszenia liczby wypadków przy pracy, w postaci poprawy jakości życia – podkreśla Ryszard Łukoś.

Poziom wydatków na badania i rozwój jest ściśle powiązany z rozwojem społeczno-gospodarczym kraju i przekłada się na jakość życia przeciętnego obywatela. Ma odzwierciedlenie na przykład w dostępie przedsiębiorstw do szerokopasmowego internetu, rozwoju e-commerce, liczbie patentów i liczbie absolwentów kończących studia na kierunkach technicznych. Jest to również wskaźnik innowacyjności gospodarki danego państwa.

Źródło: Newseria