Przyszłość energetyki a rozwój innowacji

Instytut Innowacyjna Gospodarka

„Jak rozwój innowacji wpłynie na przyszłość energetyki w Polsce i w Norwegii” pod tym hasłem odbyła się kolejna debata zorganizowana przez Instytut Innowacyjna Gospodarka i International Development Norway w ramach projektu finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego.

W debacie udział wzięli czołowi przedstawicieli sektora energetycznego, którzy wymienili się swoimi doświadczeniami i wiedzą z ekspertami z Norwegii. Rozmawiano miedzy innymi o systemie zachęt do inwestycji w odnawialne źródła energii, przyszłości energetyki wiatrowej, rozwoju energetyki rozproszonej i digitalizacji sektora energetycznego.

Jak przedstawili eksperci norwescy, duża część energii wytwarzanej i wykorzystywanej na terenie Norwegii pochodzi ze źródeł odnawialnych, w tym przede wszystkim z energii wody i wiatru. Realizowanym na szczeblu krajowym celem jest osiągnięcie 67,5% udziału energii odnawialnej w krajowym miksie energetycznym. W Polsce ten poziom to jedynie 12% produkcji energii z OZE.

W Norwegii na szczeblu krajowym wprowadzanych jest wiele rozwiązań motywujących (także finansowo) do bardziej ekologicznych decyzji oraz do poszukiwania nowych, przyjaznych klimatowi technologii i rozwiązań. Należą do nich np. podatek węglowy, ulgi podatkowe przy zakupie pojazdów elektrycznych czy krajowe programy wspierające i finansujące innowacyjne projekty, jak np. „Miasta przyszłości” czy „FutureBuilt”. Główną instytucją krajową wspierającą i finansującą projekty proenergetyczne realizowane przez różne podmioty, w tym samorządy lokalne, jest Enova SF, założona w 2001 r. i podlegająca Ministerstwu Ropy Naftowej i Energii. Środki, którymi dysponuje, pochodzą z dodatkowej opłaty dopisywanej do rachunków za energię i są przeznaczane na finansowanie projektów realizowanych w obszarach, gdzie można udokumentować największe efekty w postaci zaoszczędzonej energii lub wygenerowanej czystej energii.

Ciekawym rozwiązaniem jest współpraca norwesko-szwedzka w zakresie OZE, opierająca się na ustanowieniu wspólnego systemu zielonych certyfikatów dla producentów zielonej energii. Jeden certyfikat odpowiada 1 MWh energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł, niezależnie od zastosowanej technologii, przy czym ich cena jest kształtowana przez ustanawiane z poziomu krajowego kwoty. Mechanizm ten, zarówno po szwedzkiej jak i norweskiej stronie w sposób znaczący wypływa na wypełnienie celów w zakresie OZE (stanowi ok. 50% zaplanowanego pułapu – w przypadku Norwegii 67,5%).

Katarzyna A. Kazimierczuk z IDN, przedstawiając norweski system wsparcia rozwoju energii i efektywności energetycznej, podkreślała rolę Enova, która jest kluczową instytucją wspierającą działania w sposób finansowy. W chwili obecnej Enova prowadzi ponad 20 ścieżek wsparcia, skierowanych zarówno do gospodarstw domowych jak i inwestorów prywatnych. Należy również pamiętać, że norweski sektor energetyczny jest w ponad 90% państwowy, zatem redystrybucja środków do Enovy jest ułatwiona. Richard Schnytte (POWEL AS) zauważył, że inwestorzy w Norwegii zazwyczaj nie uzależniają swoich decyzji od dostępnych dopłat, tylko poszukują możliwości biznesowych.

Anders Stølan opisał także ciekawy mechanizm stosowany na poziomie samorządów, do zadań, których również należy planowanie zrównoważonego i przyjaznego klimatowi rozwoju energetyki. Wytyczne “Municipal energy and climate planning” oraz wspierające rozwiązania internetowe pozwalają odpowiednim komórkom lokalnym na samodzielne kształtowanie polityki i zadań w tym zakresie.

Oba kraje widzą duży potencjał w rozwoju energetyki rozproszonej, co pozwoli na rozwój lokalnych regionów i gmin. Arnold Rabiega zwrócił uwagę na rolę klastrów, które w gospodarce nie są niczym nowym. - Nowość stanowi za to ich odmiana, jaką są klastry energii, które wymagają dość głębokiej i złożonej interwencji legislacyjnej. W szerszej perspektywie możemy mieć do czynienia z nowym, bardzo atrakcyjnym modelem biznesowym w sektorze energetyki rozproszonej – powiedział Rabiega.

Eksperci z Norwegii wskazywali także na rosnącą role digitalizacji w procesach zarządzania energią – zarówno przy planowaniu i wdrażania lokalnych projektów MikroGrid jak utrzymania, czy wreszcie bieżącego kontaktu z konsumentem.

Część spotkania poświęcona była energii pozyskiwania z wiatru, której potencjał lądowy w Norwegii jest bardzo duży. W analizie możliwości przeprowadzonej przez Norweską Dyrekcję Zasobów Wodnych i Energii (Norges vassdrags- og energidirektorat – NVE)1 oraz Enova ustalono, że do 2025 roku możliwe będzie dostarczenie między 5800 MW a 7150 MW energii pochodzącej z wiatru, co odpowiada stosunkowo 17,5 TWh i 21,5 TWh energii. W 2008 roku Enova wprowadziła system wsparcia dla inwestycji w energetykę wiatrową. Planuje się przeprowadzenie dwóch rund naboru wniosków, przeznaczając na pierwszą z nich wsparcie ekonomiczne w wysokości 1 miliarda koron (ok. 500 milionów złotych). Jak podkreślali norwescy eksperci, jednym z priorytetów w zakresie OZE jest rozwój źródeł innych niż wodne i to właśnie energetyka wiatrowa – w chwili obecnej przede wszystkim lądowa ma największy potencjał.

Jak powiedział Janusz Gajowiecki z Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej - Polacy powinni także wybrać takie technologie, które są w interesie naszego kraju. Powinniśmy patrzeć na energetykę w szerszym zakresie makroekonomicznym. Dzisiaj niekoniecznie powinniśmy zadawać sobie pytanie o najtańszą technologię wytwarzania, ale która z nich ma największą wartość dodaną dla kraju. A na pewno taką wartość stanowi rozwój energetyki wiatrowej na morzu. Gajowiecki uważa, że jeżeli uda się nam uwolnić potencjał Bałtyku koszty tej technologii spadną w bardzo szybkim tempie, co widać na przykładzie Morza Północnego. W polskiej strefie Morza Bałtyckiego mogą do 2030 r. powstać morskie farmy wiatrowe nawet o mocy 6 GW. Powstanie 6 GW mocy zainstalowanej na polskich wodach wiązałoby się dodaniem do PKB Polski nawet 60 mld zł oraz przyczynieniem się do powstania 77 tysięcy nowych miejsc pracy.

Debata została zrealizowana w ramach projektu „Polska - Norwegia 2025 - roadmapa zwiększonej efektywności zrównoważonej produkcji i konsumpcji energii. Rozwiązania systemowe z wykorzystaniem nowoczesnych, innowacyjnych technologii, wykorzystujących odnawialne źródła energii” finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego.

Źródło: Instytu Innowacyjna Gospodarka

O Autorze

MM Magazyn Przemysłowy jest tytułem branżowym typu business to business, w którym poruszana jest tematyka z różnych najważniejszych sektorów przemysłowych. Redakcja online MM Magazynu Przemysłowego  przygotowuje i publikuje na stronie artykuły techniczne, nowości produktowe oraz inne ciekawe informacje ze świata przemysłu i nie tylko.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę