Pompy wirowe zaliczane są do grupy maszyn wirnikowych, a ich działanie polega na zwiększaniu krętu cieczy w wirniku. Dzięki wyposażeniu w układ łopatek wirnik wytwarza siłę odśrodkową lub wyporu, która oddziałuje na znajdującą się w maszynie ciecz, a jednocześnie pośredniczy w przekazywaniu energii i jej przemianie z energii kinetycznej w energię ciśnienia. To, jaki przyrost energii zostanie uzyskany w pompie zależne jest bezpośrednio od konstrukcji wirnika i jego prędkości obrotowej.

Podział pomp wirowych
Pompy wirowe dzielą się na trzy rodzaje różniące się od siebie przepływem cieczy w wirniku. Pierwsze z nich – pompy odśrodkowe – charakteryzują się promieniowym przepływem cieczy. W przypadku pomp helikoidalnych i diagonalnych (promieniowo- -osiowych) przepływ przebiega ukośnie, zaś w pompach śmigłowych – osiowo.

Innym sposobem podziału jest zróżnicowanie względem kryterium liczby wirników i korpusów. W tym przypadku wyróżniamy dwa rodzaje pomp: jednostopniowe o jednym wirniku i wielostopniowe wyposażone w większą liczbę wirników i korpusów. Warto również zwrócić uwagę na pionowe lub poziome ułożenie wału.

Trzeba mieć też na uwadze, że pompy wirowe są maszynami wysokoobrotowymi sprzężonymi z silnikami elektrycznymi, turbiną gazową lub parową. Dopiero moc uzyskana w wyniku takiego połączenia stanowi podstawę do wyliczenia prędkości obrotowej pompy, która może wahać się w granicach od 500 do 3000 obr./min w przypadku pomp wirowych oraz od 5000 do 12 000 obr./min w przypadku pomp z napędem parowym.

Wybór pompy wirowej
Podczas zakupu pompy wirowej należy zwrócić uwagę na kilka aspektów. Istotne znaczenie ma zarówno ciśnienie hydrauliczne i wydajność jednostki, jak i poziom zużycia energii. Ponadto warto też sprawdzić, jaki poziom hałasu wytwarza dane urządzenie oraz jakie wymogi musi spełniać obsługiwana przez nie ciecz (rodzaj, stopień czystości, właściwości palne i wybuchowe, maksymalna temperatura i ciśnienie robocze). Wśród innych kryteriów wyboru na wyróżnienie zasługuje charakterystyka silnika: rodzaj, osłona i sposób wentylacji, a także prędkość obrotowa jednostki i możliwość pracy ciągłej.  

Pompy ze stali nierdzewnej lub żeliwa
Choć oferta dostępnych na rynku pomp wirowych jest bardzo szeroka, na szczególną uwagę zasługują te wykonane w całości ze stali szlachetnej. Są one odporne na korozję oraz różne rodzaje chemikaliów. Świetnie sprawdzają się w instalacjach wodnych oraz technologicznych, takich jak systemy zaopatrzenia w wodę, instalacje grzewcze i klimatyzacyjne, a także systemy cyrkulacji chłodziw do obrabiarek i układy mycia przemysłowego. Tego rodzaju pompy mają także inne zalety, np. możliwość indywidualnego doboru materiału uszczelnienia (zarówno pierścieni ślizgowych, jak i elastometrów) w zależności od pompowanego medium. Takie rozwiązanie oferuje na przykład firma EBARA, która dodatkowo w procesie produkcji korpusu wykorzystuje własną technologię SSS. Elementy pompy wytłaczane są z blach nierdzewnych przy użyciu wody pod bardzo wysokim ciśnieniem (> 1500 barów). Pozwala to na uzyskanie wysokiej dokładności i powtarzalności wytwarzanych elementów, która z kolei pozytywnie wpływa na jakość i koszty wytworzenia, a tym samym i cenę rynkową samych urządzeń.