Wdrożenie programu naprawczego dla funduszy europejskich
Na półtora miesiąca przed zakończeniem perspektywy finansowej 2007-2013, tj. w momencie przejęcia władzy przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, wszystkie fundusze unijne, które Polska miała w tych latach do dyspozycji powinny być już wydane.
Okazało się natomiast, że istnieje zagrożenie niewykorzystania ok. 30 mld zł. Taka była różnica między wartością zakontraktowanych umów a wydatkami udokumentowanymi przez beneficjentów. Co więcej, ok. 40 mld zł (ok. 9 mld euro) pozostawało nadal do rozliczenia z Komisją Europejską. Nie można pozwolić na stratę unijnych pieniędzy, bo one pracują dla polskiej gospodarki i mieszkańców kraju. Każde euro jest ważne. Zagrożone miliardy to kwota porównywalna z rocznymi wydatkami rządu na edukację czy obronność.
Polska ma najwięcej środków unijnych na lata 2007-2013 do rozliczenia z Komisją Europejską. Dane przedstawia poniższy wykres.
Kwoty do rozliczenia pomiędzy Komisją Europejską a poszczególnymi Państwami Członkowskimi w programach na lata 2007-2013 – stan na 31 października 2015 r.
Kraj Kwota do rozliczenie z KE w mln euro
- Austria 204
- Belgia 368
- Bułgaria 1 825
- Chorwacja 591
- Cypr 123
- Czechy 7 675
- Dania 88
- Estonia 532
- Finlandia 210
- Francja 2 475
- Niemcy 3 950
- Grecja 2 165
- Węgry 5 811
- Irlandia 132
- Włochy 8 446
- Łotwa 730
- Litwa 1 070
- Luksemburg 7
- Malta 238
- Holandia 271
- Polska 9 717
- Portugalia 2 686
- Rumunia 8 254
- Słowacja 3 921
- Słowenia 749
- Hiszpania 8 617
- Szwecja 208
- Wielka Brytania 1 961
Przedstawione fakty potwierdzają, że polityka rozwoju i wydawanie pieniędzy z unijnej polityki spójności w ostatnich latach nie należały do rządowych priorytetów. Od 2012 roku tempo ich wydatkowania powoli, systematycznie spadało. Dlatego niezbędne było szybkie przygotowanie i wdrożenie programu naprawczego, który pozwolił wydatnie przyspieszyć ten proces i zagospodarować jak największą pulę środków unijnych.
Zastosowane rozwiązania, takie jak zaliczki w rozliczeniach między beneficjentami a wykonawcami inwestycji, zwiększanie poziomu nadkontraktacji i umożliwienie podpisywania umów o dofinansowanie w 2016 r. na zakończone już projekty, przenoszenie środków do tzw. instrumentów finansowych, z których korzystać można do 2017 r., zwiększenie dofinansowania do poziomu 85 proc. w poszczególnych programach czy wliczanie do podstawy certyfikacji także krajowego wkładu prywatnego służą możliwie pełnemu wykorzystaniu dostępnych funduszy UE. Także samorządy regionalne uzyskały możliwość stosowania nadkontraktacji i część województw korzysta z tego mechanizmu.
Część z wymienionych wyżej rozwiązań wymaga zmian w programach operacyjnych. Są one tej chwili wprowadzane.
Źródło informacji: MIR