Rynkowa oferta zaginarek obejmuje różnego rodzaju urządzenia - począwszy od prostych zagniatarek ręcznych, na nowoczesnych maszynach przeznaczonych do produkcji seryjnej ze sterowaniem numerycznym kończąc. Parametry techniczne tych urządzeń są na tyle zróżnicowane, że bez problemu można znaleźć model, który będzie wręcz doskonale dostosowany do indywidualnych potrzeb użytkownika. Przyjrzyjmy się zatem bliżej dostępnym na polskim rynku zagniatarkom do blach.

Zaginarki ręczne
Zaginarki ręczne znajdują zastosowanie zarówno przy cięciu, jak i gięciu blach. Istotne jest to, że obrabiając blachę nie traci ona swoich parametrów. Dostępne na rynku zaginarki wykonane są z wysokiej jakości stali, która pokryta jest lakierem proszkowym. Inne elementy urządzenia również zostały zabezpieczone przed korozją. Istotne cechy konstrukcyjne nowoczesnych zaginarek to przede wszystkim możliwość korygowania błędów, co uzyskuje się dzięki wprowadzeniu regulacji oraz napinaczy. Tym sposobem zyskuje się nie tylko sztywność narzędzia, ale również zwiększoną wytrzymałość. Nie bez znaczenia pozostają także niewielkie kształty zaginarek, dzięki czemu mogą być one używane w warsztatach mobilnych. Typowa zaginarka składa się z trzech belek - głównej, dociskowej oraz zaginającej. Belka główna jest elementem, do którego zamocowana jest belka dociskowa oraz belka zaginająca. Całość konstrukcji posadowiona jest na zdejmowanych nogach z czterema skrętnymi kołami. Dzięki otworom uwzględnionym w nogach istnieje możliwość zainstalowania narzędzia do podestu lub wyposażenia go we wspomaganie i zamykanie nożne. Belka główna wyposażona jest również w napinacz oraz regulację kąta pochylenia belki dociskowej. Jako akcesoria dodatkowe można zainstalować chociażby rękojeści boczne, zderzaki przednie, zderzaki kąta gięcia, zamki do zabezpieczania maszyny przed niepowołanym użytkownikiem oraz tarczę kąta. Belka dociskowa w zaginarkach ręcznych ma za zadanie dociskanie blachy do belki głównej. W belce dociskowej uwzględniono napinacz, dzięki któremu możliwe jest zarówno usztywnienie, jak i wyregulowanie linii gięcia. Do belki przymocowane są uchwyty, które pozwalają na zamocowanie zawijaka oraz wieszaka noża. Belka zaginająca przeznaczona jest do zaginania blachy pod dowolnym kątem. Zawiasy, które zamontowane są do belki głównej, pozwalają na regulację wysokości i odległości belki zaginającej względem belki głównej. Również i w tym przypadku przewidziane otwory i uchwyty przeznaczone są do montażu zderzaka kąta, tarczy kąta, wspomagania lub zderzaków i zaczepów podestu. Na przykład ręczne zaginarki segmentowe typu Superflex stanowią specjalistyczne narzędzia, które dzięki odpowiedniej konstrukcji belek pozwalają na zaginanie bardzo skomplikowanych profili. Krawędzie obrabianego arkusza blachy mogą być zaginane we wszystkich kierunkach. Segmenty można stosować od szerokości 25 mm do pełnej szerokości rosnąco co 5 mm. W urządzeniu uwzględniono system szybkiego mocowania segmentów. Maksymalna grubość zaginania w przypadku blachy stalowej wynosi 2,5 mm przy prześwicie między belkami wynoszącym 45 mm. Maksymalny kąt zaginania kształtuje się w zakresie od 100 do 150°. Zamykanie górnej belki odbywa się za pomocą pedała, natomiast praca belki górnej i gnącej jest wspomagana.

Zaginarki hydrauliczne
Zaginarki hydrauliczne przeznaczone są do produkcji kształtowników giętych z blach lub taśm. Istotną rolę w urządzeniach tego typu odgrywa zasilacz hydrauliczny z pompą łopatkową oraz silnik elektryczny. Dostępne na rynku zaciskarki hydrauliczne stanowią w pełni automatyczne urządzenia. Niektóre modele pozwalają na gięcie blach w dwóch kierunkach. Sterowanie odbywa się poprzez przycisk nożny. Istotną rolę odgrywa zainstalowany na całej długości maszyny wyłącznik bezpieczeństwa. Jest on wykonany w niektórych modelach w formie belki, która jest aktywowana nożnie. Oprócz tego przycisk bezpieczeństwa uwzględniono również na pulpicie systemu sterowania. Bezpieczeństwo użytkowania poprawia także laserowa kurtyna bezpieczeństwa w górnym ostrzu dociskającym oraz kurtyna z frontu maszyny. W urządzeniach uwzględnia się system zabezpieczający przed przeciążeniami oraz nagłymi zanikami zasilania. Istotną rolę odrywa konstrukcja układu przenoszenia siły gnącej, która gwarantuje, że ostrze gnące prowadzone jest idealnie równolegle. Tym sposobem zyskuje się bez uszkodzenia gięcie bardzo cienkich blach. Na bezpieczeństwo wpływają również wyłączniki krańcowe na skrajnych położeniach siłowników. Na przykład zaginarka ZGH-3100 przeznaczona jest do produkcji kształtowników giętych z blach lub taśm o grubości nie przekraczającej 1,5 mm. W zaginarce tej zastosowano zasilacz hydrauliczny wyposażony w pompę łopatkową i silnik elektryczny o mocy 3 kW. Za napędzanie belki zagięcia odpowiedzialne są trzy cylindry hydrauliczne. Czynnikiem roboczym jest olej mineralny.

Zaginarki elektryczne
Zaginarki elektryczne to nie tylko możliwość zaginania blach z materiałów takich jak miedź, stal czy też aluminium. Równie dobrze zaginać można płyty z tworzyw sztucznych, które są wstępnie podgrzewane. Komfort pracy zapewnia odpowiednie rozmieszczenie elementów odpowiedzialnych za obsługę urządzenia. W niektórych modelach uwzględniono przegubową konstrukcję, dzięki czemu zyskuje się dowolność formowania kształtów podczas zginania. Można uzyskać chociażby ostre narożniki, profile zamknięte a także pudełka. Należy również podkreślić wykonywanie przez maszyny prac trudnych. Stąd też kluczową rolę w obrabiarkach odgrywa otwarta konstrukcja maszyny. W konstrukcji maszyn przewidziano listwę blokującą, która może zostać zdemontowana, a następnie zastąpiona przez listwy cechujące się przekrojem okrągłym lub kwadratowym. Można zastosować listwy o dowolnym kształcie. W bardziej zaawansowanych modelach sterowanie odbywa się poprzez przejrzysty, czytelny wyświetlacz. Niektórzy producenci na życzenie klienta mogą wyposażyć maszynę w panel o zwiększonej przekątnej ekranu. Dostępne są maszyny, które mogą być wyposażone w 2-osiowe wielofunkcyjne sterowanie, bazujące na sterownikach i panelu operatorskim. W niektórych modelach przewiduje się możliwość zwiększenia prędkości posuwu belki górnej do 50%. Do zalet należy zaliczyć również znacznie skrócony, w porównaniu z tradycyjnymi zaginarkami, cykl gięcia blach pod kątem prostym. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych znacznie zmniejszono także poziom hałasu. W niektórych modelach nie przekracza on 60 dB. Istnieje możliwość zaprogramowania nawet kilkuset operacji. Zaginarka MAK 4 to jedna z mocniejszych zaginarek. Umożliwia ona gięcie blachy o grubości do 8 mm. Zaginarka jest napędzana we wszystkich osiach. Maszyna o zwiększonych przekrojach belki dolnej, górnej i gnącej oraz korpusów pozwala na uzyskanie dużej wydajności. Poprzez silnikową regulację belki dolnej możliwe jest stosowanie dowolnych narzędzi promieniowych. W standardowym wyposażeniu uwzględniono sterowanie pozycjonujące z oprogramowaniem odpowiedzialnym za sterowanie belkami gnącą i górną. W urządzeniu zastosowanie znajduje także licznik sztuk oraz przełącznik nożny. Wytrzymałość narzędzia górnego to 1100 N/mm2. Listwa gnąca ma wymiary 100 x 20 mm, a listwa wzmocniona cechuje się wymiarami 100 x 25 mm. W zaginarce zastosowanie znajduje system szybkiego mocowania narzędzi belki górnej.

Artykuła ukazał się w numerze 11-12/2010 MM Magazynu Przemysłowego