Polscy przedsiębiorcy odczuli pewną poprawą sytuacji swoich firm w drugiej połowie 2013 roku, na co wskazywały wyniki badań z października zeszłego roku. Jednak przewidywana przez nich dalsza znacząca poprawa sytuacji w pierwszym półroczu 2014 roku niestety nie nastąpiła, co pokazuje obecne badanie. Mimo że sytuacja ogólna najliczniejszej grupy przedsiębiorstw nie zmieniła się w tym okresie (41,9%), wśród pozostałych firm częściej nastąpiło jej pogorszenie (30,9%) niż poprawa (27,3%).

Najlepiej swoją sytuację oceniały firmy działające w sektorze usług oraz rolnictwa (w tym leśnictwo, łowiectwo i rybactwo). Natomiast w sektorach budownictwo, handel i przemysł, pomimo, że w najliczniejszej grupie przedsiębiorstw sytuacja nie zmieniła się, wśród pozostałych znacznie częściej nastąpiło jej pogorszenie niż poprawa.

Ceny i sprzedaż w kraju nadal w dół

W minionym półroczu ponad połowa przedsiębiorców utrzymała stały poziom cen (51,5%), jednak wśród pozostałych znacznie częściej podejmowane były decyzje o ich obniżeniu (27,2%) niż wzroście (18,3%). Poziom cen częściej wzrastał niż spadał w następujących sektorach: rolnictwo, handel i przemysł. Z kolei firmy z sektora budownictwo i usługi częściej decydowały się na obniżanie cen.

Czynnikiem silnie powiązanym z poziomem cen jest poziom sprzedaży. Choć najliczniejsza grupa firm utrzymała sprzedaż na tym samym poziomie co wcześniej (42,8%), to w pozostałej części częściej następował spadek popytu wśród konsumentów (33,9%) niż wzrost (23,3%).

Tendencją wzrostową poziomu sprzedaży charakteryzował się jedynie sektor rolnictwa. Pozostałe sektory gospodarki częściej odczuły spadki sprzedaży niż wzrosty, co najsilniej dotknęło sektor budownictwa.

Poziom sprzedaży na rynkach zagranicznych

W grupie wszystkich przedsiębiorstw, których przedstawiciele uczestniczyli w badaniu, 21,8% z nich zadeklarowało, że prowadzi sprzedaż na rynkach zagranicznych. Ponad połowa z nich utrzymała tam swój poziom sprzedaży (61,2%). Pozostała grupa zanotowała w takim samym stopniu wzrost co spadek poziomu sprzedaży (19,4%).

Najwyższy wzrost sprzedaży za granicą osiągnęły firmy działające w rolnictwie. Z kolei największe trudności z utrzymaniem swojej pozycji za granicą miały firmy z sektora budowlanego.

Finanse, konkurencyjność i pozycja na rynku

Choć sytuacja finansowa prawie 41% firm nie zmieniła się, to w grupie pozostałych firm znacznie częściej nastąpiło jej pogorszenie (39,2%) niż poprawa (19,9%). Recesja finansowa dotknęła niemal wszystkie sektory gospodarki za wyjątkiem rolnictwa. Najsilniej złą sytuację odczuły przedsiębiorstwa budowlane i handlowe.

Pomimo pogorszenia się ogólnej kondycji firm, ponad połowa przedsiębiorstw zadeklarowała, że utrzymała swoje miejsce wśród konkurencji (60,2%) w minionym półroczu. W grupie pozostałych firm częściej ich pozycja konkurencyjna poprawiła się (27,2%) niż pogorszyła (12,6%).

Tendencja poprawy konkurencyjnej pozycji na rynku wystąpiła we wszystkich sektorach gospodarki. W sektorze rolnictwa tendencja poprawy jest najsilniejsza i wynika z poprawy sytuacji ogólnej, finansowej oraz ze wzrostu poziomu popytu i cen.

Poziom zatrudnienia

Przeważająca grupa przedsiębiorstw utrzymała stały poziom zatrudnienia (79,2%). W grupie pozostałych firm, częściej malała liczba pracowników (11,1%) niż następował jej wzrost (9,7%).

Jedynie w sektorze usług tendencja przyjęła charakter wzrostu, gdzie przedsiębiorcy częściej zwiększali liczbę pracowników (8,7%) niż ją ograniczali (7,4%).

Optymistycznie w drugą połowę 2014 r.

 Trudna sytuacja finansowa, spadający poziom popytu oraz poziom cen, charakteryzujący tendencje pierwszego półrocza 2014 roku, nie przeszkadzają przedsiębiorcom optymistycznie patrzeć w przyszłość. Wprawdzie blisko połowa przedstawicieli firm przewiduje, że sytuacja ogólna ich firm pozostanie w najbliższych 6 miesiącach bez zmian (46,2%), jednak wśród pozostałych przedsiębiorców częściej oczekiwana jest jej poprawa (34,6%) niż pogorszenie (19,2%).

Poprawy ogólnej sytuacji oczekują firmy ze wszystkich sektorów gospodarki. Najsilniej oczekiwanie poprawy można zaobserwować wśród firm z sektora usług, przemysłu i handlu, czyli tych dziedzin działalności, które na ogół nie opierają się na sezonowości i cykliczności prac. Z kolei przedsiębiorcy z sektora rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa oraz budownictwa, podlegający tym regułom, również oczekują poprawy sytuacji ogólnej, ale w nieco mniejszym stopniu.

Informacje o badaniu

Badanie nastrojów gospodarczych zostało przeprowadzone w czerwcu 2014 r. z zastosowaniem techniki CAWI przez Instytut Badań i Analiz OSB. W badaniu wzięło udział 1362 przedstawicieli małych firm (54,5% firm jednoosobowych, 41% mikro firm, zatrudniających od 1 do 9 pracowników, oraz 4,5% małych firm, zatrudniających od 10 do 49 osób), które są zarejestrowane w wyszukiwarce firm Firmy.net. Wśród ankietowanych większość zajmuje się działalnością usługową (62,4%), 11,8% - budowlaną, 5,8% - przemysłowo-produkcyjną, 19,10% - handlową, a ok. 0,9% działa w branży rolnej. Z uwagi na liczbę i strukturę respondentów wyniki badania mają charakter reprezentatywny.